Het cardiologiecentrum Gronau bij Enschede

De dierenkliniek die helpt bij hartkwalen

Hartverwarmende zorg voor uw viervoeter

Hulp bij hartkwalen

Als uw huisdier een aandoening heeft aan het hart, bent u waarschijnlijk doorverwezen door een dierenarts naar een kliniek die uw dier kan helpen met zijn hartkwalen.

Voor cardiologische problemen verwijzen we u door naar onze hoofdvestiging Kleintierpraxis van de Louw (5 min. van Dierenkliniek Glanerbrug verwijderd) in Gronau, Iltisstrasse 71, telefoon 0049-2562 96793 (ook nederlandstalig). Maak een afspraak bij ons cardiologiecentrum voor:

  • Een officiële internationale erkende hartscreening
  • Diagnose van aangeboren hartafwijkingen bij pups en kittens
  • De beste individuele therapie voor hartpatiënten
  • Het inschatten van het narcoserisico bij hartpatiënten
  • Een second opinion van hartpatiënten

In ons cardiologie centrum Gronau zorgen we voor een optimale op de specifieke hartklachten van uw viervoeter aangepaste individuele therapie. Ons streven is om de levenskwaliteit van uw dier te verhogen en deze levenskwaliteit zolang mogelijk te verlengen.

Hartpatienten worden alleen na een telefonische afspraak behandeld, zodoende heeft U zelden lange wachttijden.

Bij ons dierencardiologie centrum in Gronau bij Eschede vindt er eerst een intake plaats. Tijdens deze intake bespreken we de klachten en symptomen. In de meeste gevallen stellen we tijdens het consult de diagnose. Zodra duidelijk is waar uw hond of kat aan lijdt wordt er een behandelplan opgesteld.

Hartecho

Voor de juiste diagnose en passende zorg, is het noodzakelijk om naast röntgenopnames ook een hartecho te laten maken. Zo krijgen we een goede indruk van de hartfunctie van uw huisdier. Via een hartecho kunnen we de grootte van het hart tot op de millimeter nauwkeurig meten.

Onze praktijk beschikt over een spiksplinternieuwe echomachine – een Vivid S6 – waarmee zeer nauwkeurige kleuren- en weefseldoppleronderzoeken mogelijk zijn. Met deze echomachine stellen we niet alleen de kleinste kleplekkages vast, maar meten we ook de bloeddruk (indirect) van de longslagader en de grote lichaamsslagader.

Hartproblemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Waar het hartprobleem van uw hond of kat ook door veroorzaakt wordt, met onze moderne echoapparatuur kunnen we de boosdoener vinden.

Ook aangeboren afwijkingen van pups en kittens kunnen al op zeer jonge leeftijd - bij de 1e vaccinatie - met onze apparatuur worden vastgesteld. Als een hartafwijking vroegtijdig wordt vastgesteld, wordt met een gerichte medicamenteuze of operatieve behandelwijze een goede levenskwaliteit behouden. Het maken van een hartecho doet uw hond of kat geen pijn. Tijdens de echo liggen de patiënten op hun zijde op een goed gepolsterde tafel. Ze hoeven meestal niet geschoren te worden.

 

ECG

Vaak is naast een echo onderzoek ook een ECG (Electro Cardio Gram) onderzoek noodzakelijk om een zo compleet mogelijk beeld te vormen van de aandoening. Met name als er sprake is van hartritmestoornissen maken we vaak een hartecho en ECG.

Het maken van een ECG is niet pijnlijk voor uw huisdier en gebeurt zonder narcose.

 

24 uurs ECG, holter ECG

Het kan voorkomen dat uw huisdier alleen hartritmestoornissen heeft op specifieke momenten. Als er dan een normaal ECG wordt gemaakt lijkt het hartritme in orde te zijn. Een ECG duurt normaliter namelijk 3 tot 5 minuten.

Uiteraard willen we ook de niet-continue hartritmestoornissen opsporen. Daarom beschikt onze praktijk over een ECG-apparaat waarmee we het hart 24 uur achter elkaar kunnen monitoren.

Het ECG kastje wordt veilig in een borsthesje op geborgen. Zodoende is er geen tape of verband noodzakelijk om het ECG kastje aan het lichaam te fixeren. Met het ECG-kastje kan de patiënt lekker naar huis. Uw hond of kat kan – net als altijd – doen waar hij zin in heeft. Zo kan uw hond gewoon meedoen aan vrijwel alle hondentrainingen. Zwemmen met het ECG apparaat is niet mogelijk.

 

Bloeddrukmetingen

Onze praktijk beschikt over zowel een oscilometrische- als een Dopplerbloeddrukapparaat. Hiermee is een nauwkeurige meting van de bloeddruk van uw huisdier gegarandeerd.

 

Meer weten?

Informatie over de hartafwijking van uw dier

Wilt u zich verdiepen in de afwijking van uw huisdier? Op deze pagina vertellen we u meer over de verschillende hartafwijkingen en behandelingen. Benieuwd hoe zo’n hartafwijking eruit ziet? Bekijk dan de videobeelden.

Aangeboren hartafwijkingen

Een aangeboren hartafwijking is een aandoening van het hart, die al bij de geboorte aanwezig is. Aangeboren hartafwijkingen komen niet zo vaak voor als hartafwijkingen die dieren op latere leeftijd krijgen. Onderstaand bespreken we de vier meest voorkomende aangeboren hartafwijkingen.

 

(sub)Aortastenose ((s)AS)

Aortastenose is de meest voorkomende aangeboren hartafwijking bij de hond. Katten worden zelden geboren met deze afwijking.

Een sAS is een vernauwing (stenose) in de buurt van de aortakleppen. Hoe erger de vernauwing, des te groter het probleem. De vernauwing kan vanaf de geboorte tot een leeftijd van 12 á 15 maanden verergeren. Hierdoor kan de ernst van een (sub)Aortastenose pas vanaf een leeftijd van 12 à 15 maanden definitief worden beoordeeld.

Deze hartafwijking treedt op in vier vormen:

1. Subvalvulaire Aortastenose (sAS)

Dit is de meest voorkomende (90-95% van de gevallen) vorm. Hierbij bevindt zich de vernauwing onder de aortakleppen.

2. Valvulaire Aortastenose

Bij deze vorm van de hartafwijking ligt de vernauwing ter hoogte van de aortakleppen.

3. Supra valvulaire Aortastenose

Hierbij is de stenose boven de aortakleppen aanwezig.

4. Hypoplasie van de aorta

Dit is een afwijking waarbij de doorsnede van de aorta te klein is. Deze vorm komt onder andere voor bij rashonden zoals de boxer.

 

Raspredispositie

Onder meer boxers, newfoundlanders, golden retrievers, rottweilers en Duitse herders hebben meer kans om geboren te worden met deze afwijking.

 

Symptomen van (sub)Aortastenose

Van een geringe sAS heeft een hond meestal weinig last. Hij zal daarom ook weinig tot geen symptomen vertonen. Middelmatige en ernstige sAS kunnen leiden tot een verminderd uithoudingsvermogen, flauwvallen, hartritmestoornissen en een plotselinge dood. Vaak lijken deze patiënten de eerste levensjaren volledig gezond.

 

Diagnose

Als een hond lijdt aan deze hartaandoening is er bij het ausculteren een hartruisje te horen. De definitieve diagnose kan alleen met een hartecho-onderzoek worden vastgesteld. Bij zo’n onderzoek wordt via een nauwkeurige Dopplermeting de ernst van de stenose bepaald.

 

Behandeling

OP dit moment bestaat de behandeling uit een medikamenteuze Therapie. In sommige gevallen kan een hartkatheterisatie ook voor verbetering zorgen.

Behandeling Aortastenose

 

Pulmonaalstenose (PS)

Een pulmonaal stenose is een vernauwing (stenose) in de omgeving van de longslagaderkleppen (art pulmonalis).

Deze aandoening is de op een na meest voorkomende aangeboren hartafwijking bij de hond. Een PS komt minder vaak voor bij katten.

Deze afwijking komt voor in vier verschillende varianten:

1. Subvalvulair

Hierbij bevindt zich de vernauwing onder de pulmonaalklep. Dit komt niet zo vaak voor.

2. Valvulair

Bij deze vorm zit de vernauwing ter hoogte van de pulmonaalklep. Dit is de meest voorkomende vorm van pulmonaalstenose.

3. Supravalvulair

Bij een supravalvulair pulmonaalstenose bevindt de stenose zich boven de pulmonaalkleppen. Deze variant komt zeer zelden voor.

4. Coronairarterie anomalie

Bij deze vorm van PS hebben de coronairarterieën een afwijkend verloop, waardoor er een vernauwing van de art pulmonalis ontstaat. Deze vorm komt onder andere voor bij boxers en buldoggen.

 

Raspredispositie

Buldoggen, chihuahua’s, terriërs, labradors, newfoundlanders, cocker spaniëls, mastiffs, miniatuur schnauzers en beagles hebben meer kans op PS. Deze hartaandoening kan echter ook bij andere rassen voorkomen.

 

Symptomen

Een geringe vorm van pulmonaalstenose is symptoomloos. Gemiddelde en ernstige vormen van PS kunnen leiden tot een verminderd uithoudingsvermogen, kortademigheid, flauwvallen, hartritmestoornissen en een plotselinge dood. Vaak lijken deze patiënten de eerste levensjaren volledig gezond.

 

Diagnose

Als uw hond aan een pulmonaalstenose lijdt is er tijdens het ausculteren een hartruisje te horen. De definitieve diagnose kan alleen met een hartecho-onderzoek worden vastgesteld. Hierbij bepalen we met een nauwkeurige dopplermeting de ernst van de stenose.

 

Behandeling

Bij een geringe vorm van PS is geen behandeling nodig. Het fokken met deze dieren wordt afgeraden. Bij een middelmatige PS kan behandeling nodig zijn. Dit is afhankelijk van de klinische symptomen. Een ernstige PS heeft, vanzelfsprekend, altijd een behandeling nodig.

Therapie voor PS bestaat uit:

Medicamenteus: een ß-blocker, eventueel aangevuld met andere medicamenten. Afhankelijk van de variant van de PS kan via een hartkatheterisatie de vernauwing met een ballon worden opgeblazen, waardoor de ernst van de stenose verminderd.

Behandeling Pulmonaalstenose

Video pulmonaalklepstenose (https://www.youtube.com/watch?v=3pCpOdIqbeQ)

 

Een persisterende ductus arteriosis Botalli (PDA)

De Ductus Botalli is een bloedvat dat de grote lichaamsslagader (aorta) met de longslagader verbindt tijdens de foetale ontwikkeling. Deze ductus sluit zich normaal binnen enkele minuten tot uren na de geboorte als de pup begint te ademen.

Bij een PDA blijft deze verbinding tussen de longslagader en de aorta bestaan. Deze aandoening komt regelmatig voor bij honden. Bij katten komt deze afwijking minder vaak voor.

Raspredispositie

De volgende rassen hebben meer kans op een PDA: PON, toy en miniatuur poedel, Yorkshire terriër, maltezer, dwergkeeshond, Duitse herder, collie, Ierse setter, shetlander sheepdog, newfoundlander, springer spaniël.

Symptomen

De symptomen zijn afhankelijk van de mate waarin de ductus sluit. Hoe groter de open verbinding des te eerder de verschijnselen opspelen en des te erger de symptomen zijn. De tekenen van deze afwijking kunnen bestaan uit een verminderd uithoudingsvermogen, achter blijven in de groei, kortademigheid en hoesten.-

Diagnose

Bij het luisteren naar het hart is een typisch geluid te horen: het zogenaamde machinekamergeluid. Dit is een hartruisje, dat in tegenstelling tot andere hartruisjes, tijdens de gehele hartcyclus te horen is. Alleen na een hartecho kan een definitieve diagnose gesteld worden.

Behandeling

Een medicamenteuze behandeling is meestal op de lange termijn niet effectief. Via een openhartoperatie kan de verbinding (de ductus) gesloten worden. Tegenwoordig kan de verbinding ook gesloten worden via een hartkatheterisatie.

Prognose

Als de PDA niet wordt gesloten, sterft meer dan 70% van de dieren binnen een jaar. Het is belangrijk dat de ductus zo snel mogelijk wordt gesloten, zodat er geen blijvende schade aan het hart optreedt.

Behandeling persisterende ductus arteriosis Botalli (PDA)

Video PDA (https://www.youtube.com/watch?v=aRha_PVn7T4&feature=youtu.be)

 

Een ventrikel septum defect (VSD)

Bij een ventrikel septum defect zit er een gaatje in de tussenwand van het hart. Hierdoor ontstaat er een open verbinding tussen de linker en rechter hartkamer. Een deel van het bloed stroomt dan in de verkeerde richting. Een VSD is de meest voorkomende aangeboren hartafwijking bij katten en komt ook regelmatig voor bij honden.

Raspredispositie

Engelse buldog, Engelse springerspaniel, west highland white terriër en de keeshond, maar ook andere rassen kunnen hier last van hebben. 

Symptomen

De symptomen zijn afhankelijk van de grootte van het gaatje in de tussenwand. Bij kleine gaatjes zullen er geen symptomen optreden en is er geen therapie nodig. Bij grotere defecten kan er een verminderd uithoudingsvermogen, kortademigheid, hoesten en soms flauwvallen optreden.

Diagnose

Bij het beluisteren van het hart van een dier met VSD horen we een hartruisje. Alleen via een hartecho kan de diagnose VSD worden vastgesteld. Door middel van een hartecho stellen we ook de ernst van de aandoening vast. 

Behandeling

Bij een klein gaatje is behandeling niet noodzakelijk. Als het gaatje zo groot is dat er symptomen optreden, of als het hart vergroot is, is een behandeling in veel gevallen wel noodzakelijk.

Een behandeling met medicijnen kan bestaan uit bloeddrukverlagers en plastabletten. Tegenwoordig is het in een aantal gevallen ook mogelijk om via een hartcatheteringreep het gaatje te sluiten. De prognose is uiteraard afhankelijk van de grootte van het gaatje in de tussenwand.

Video VSD (https://www.youtube.com/watch?v=eBGtuCywFfY)

 

Niet aangeboren hartafwijkingen

In de loop van het leven van een hond of kat kan een hartaandoening ontstaan. Bij de hond zijn de meest voorkomende niet-aangeboren hartafwijkingen:

  • de Degeneratieve mitraalklepaandoening (DMVD) of mitraalklep endocardiose
  • de Dilatatieve Cardiomyopathie

Bij katten is de Hypertrofe Cardiomyopathie de meest voorkomende niet-aangeboren hartaandoening.

Degeneratieve mitraalklepaandoening (DMVD), oftewel Mitraalklep endocardiose

Dit is de meest voorkomende hartafwijking bij honden. Van alle hartafwijkingen bij de hond is 75% een MVD. Deze hartaandoening komt vaker voor bij reuen dan bij teven en treedt vooral op bij kleine tot middelgrote rassen. Een uitzondering hierop zijn de dobermannpincher, de Duitse dog en de Duitse herder.

Mitraalklep endocardiose kan optreden vanaf een leeftijd van 5 jaar. De klinische symptomen treden meestal veel later op. Alleen bij de cavalier King Charles spaniël kunnen symptomen eerder optreden. Door MVD gaan de kleppen lekken, waardoor hartfalen ontstaan.

Raspredispositie

Deze aandoening komt vaak voor bij teckels, cavalier King Charles spaniel, cocker spaniel, terriers, cihuahua’s, maltezers, shih tzu’s, lhasa apso’s, Duitse doggen, dobermannpinchers, Duitse herder.

Symptomen

De symptomen zijn onder andere: een verminderd uithoudingsvermogen, kortademigheid en hoesten.

Diagnose

Bij het luisteren naar het hart is er bij deze afwijking een hartruisje te horen. Deze aandoening speelt vaak op vanaf een leeftijd van 6 à 9 jaar. Bij de King Charles spaniël is het hartruisje vaak al op jongere leeftijd te horen.

Op een röntgenfoto van de borstholte zie je dat het hart te groot is en dat er vocht in de longen aanwezig is. Alleen via een hartecho kan de diagnose worden bevestigd

Behandeling

Een behandeling is pas nodig als het hart van de hond niet meer moeiteloos klopt. Als er een hartruisje aanwezig is zonder klinische symptomen is een hartecho de enige manier om vast te stellen of een medikatie zinvol is. Een röntgenfoto zonder hartecho geeft onvoldoende informatie over het feit of een medikatie al zinvol is of niet! Helaas krijgen nog veel dieren medicijnen die nog niet nodig zijn. Dit gebeurt niet bij ons.

Een degenerative mitraalklepaandoening kan op dit moment alleen met medikamenten worden behandeld.

Prognose

Vanaf het moment dat het dier een hartruisje heeft, kan er een snelle verergering (1 à 2 jaar) van het hartfalen plaatsvinden. Vooral bij de cavalier King Charles spaniël kan het snel gaan. Meestal is de verergering veel trager. Vaak zelfs zo traag, dat er tijdens het leven van honden met een hartruisje geen hartfalen optreedt. Daarom is het moeilijk om een prognose voor de langere termijn te stellen in het beginstadium van een hartruisje.

Video DMVD (https://www.youtube.com/watch?v=SVsU93PsNNs)

 

Dilatatieve cardiomyopathie (DCM)

DCM is een aandoening van de hartspier waarbij de pompfunctie is verminderd, zonder dat de oorzaak hiervan bekend is. Door de verslechterde pompfunctie nemen de hartkamers in omvang toe, waarbij na verloop van tijd hartfalen optreedt. Bij sommige rassen treden echter alleen hartritmestoornissen op. Deze stoornissen kunnen zo erg zijn dat de dieren plotseling overlijden zonder voorafgaande symptomen.

Een DCM kan ook aanwezig zijn zonder dat er zich symptomen voordoen. Dit wordt de occulte of subklinische fase genoemd. De pompfunctie van het hart is dan wel verminderd, maar het lichaam compenseert dit zodanig dat er nog geen hartfalen optreedt.

DCM is een erfelijke aandoening, die voornamelijk bij grote- en reuzenrassen voorkomt.

Aritmische rechts ventriculaire cardiomyopathie (ARVC)
Deze speciale hartspierafwijking komt bij boxers voor. Bij deze aandoening is voornamelijk de hartspier in de rechter hartkamer aangetast waardoor hartritmestoornissen optreden.

Raspredispositie

DCM komt voor bij dobermannpinchers (Dobermann Cardiomyopathie), Ierse wolfshonden, Duitse doggen, boxers, newfoundlanders, Afghaanse windhond, St. Bernhards, Engelse en Amerikaanse cocker spaniëls en andere rassen.

Symptomen

De symptomen zijn afhankelijk van welke hartkamers zijn aangetast en of er ook hartritmestoornissen optreden. Veel voorkomende symptomen zijn een verminderd uithoudingsvermogen, hoesten, kortademigheid, flauwtes, plotseling overlijden.

Diagnose

De diagnose van een DCM is alleen met een hartecho en een ECG mogelijk. Bij sommige rassen, zoals bij de dobermannpincher, is het ook raadzaam om een 24 uurs ECG te maken via een holter. Dit is een apparaatje dat gedurende lange tijd een ECG opneemt. Zo’n 24 uurs ECG is nodig, omdat de hartritmestoornissen niet de hele dag aanwezig zijn. Bij een normaal ECG-onderzoek (duurt 3 tot 5 minuten) kunnen deze stoornissen gemist worden.

Een negatieve hartecho en/of een negatief ECG kan een DCM bij de dobermannpincher niet uitsluiten. Hiervoor is een holter-ECG nodig.

Behandeling

DCM kan alleen medicinaal worden behandeld met behulp van bloeddrukverlagers, plastabletten en medicijnen die de pompfunctie van het hart verbeteren. Soms zijn medicijnen die hartritmestoornissen verminderen ook noodzakelijk.

Prognose

DCM is een ziekte die niet te genezen is. Via medicinale behandeling wordt de goede levenskwaliteit van uw hond zo lang mogelijk in stand gehouden. Uiteindelijk sterven de honden aan de gevolgen van deze hartaandoening.

Bij dobermanns die 1 - 2 jaar oud zijn komt DCM bij 3,3% van de honden voor. Bij honden van 2 - 4 jaar oud komt het bij 9,9% voor, 4 - 6 jaar oud 12,5%, 6 - 8 jaar 43,6% en ouder dan 8 jaar 44%. Daarom is een regelmatig onderzoek bij dobermanns noodzakelijk.

Video DCM 1 (https://www.youtube.com/watch?v=XgkGyTHoABo)

 

Video DCM 2 (https://www.youtube.com/watch?v=0Nt1cdl47kw)

 

Video Dobermann Cardiomyopathie (https://www.youtube.com/watch?v=fEyO40FgguI)

een uitgebreide video over DCM bij de dobermannpincher (in het Duits) met commentaar van Prof. Dr. Gerhard Wess (universiteit München) en Dr. Jan-Gerd Kresken (cardioloog Tierklinik am Kaiserberg in Duisburg).

 

Hypertrofe Cardiomyopathie (HCM)

HCM is de meest voorkomende hartziekte bij katten. De aandoening wordt gekenmerkt door een verdikking (hypertrofie) van de hartspier. Hierdoor kan de hartkamer zich niet meer voldoende vullen met bloed, waardoor er hartfalen kan ontstaan. Andere oorzaken voor een verdikking van de hartspier zoals een verhoogde bloeddruk (hypertonie) of een verhoogde schildklierfunctie (hyperthyreoïdie) moeten worden uitgesloten voordat de definitieve diagnose HCM kan worden gesteld. HCM is een erfelijke aandoening.

Raspredispositie

HCM komt voor bij de pers, maine coone, Britse korthaar, ragdoll, sphynx, Noorse boskat en de Europese korthaar (de standaard huiskat). Deze aandoening kan ook voorkomen bij andere rassen.

Symptomen

Bij veel katten doen zich geen symptomen voor. Het kan daarom zijn dat uw kat plots overlijdt.

Als er zich wel symptomen voordoen, treden deze meestal pas in het eindstadium van de ziekte op. De symptomen kunnen bestaan uit hijgen, kortademigheid, benauwdheid in rust of na inspanning (spelen). Hoesten is geen symptoom van HCM.

Diagnose

Soms is er een hartruisje hoorbaar, maar meestal niet. Het is daarom bij een standaard onderzoek niet mogelijk om een HCM te diagnosticeren. Met een röntgenonderzoek is het ook niet mogelijk om een HCM te diagnosticeren. De diagnose HCM is alleen te stellen door middel van een hartecho. Bij de echo wordt de dikte van de hartspier op de millimeter nauwkeurig gemeten.

Gentesten op HCM zijn niet aan te bevelen omdat er vaak vals-negatieve resultaten uitkomen. Er worden slechts enkele genen getest. Waarschijnlijk wordt HCM door meerdere genafwijkingen veroorzaakt.

Behandeling

Met behulp van geneesmiddelen wordt de goede levenskwaliteit van uw dier zo lang mogelijk in stand gehouden. De behandeling van HCM bestaat uit plastabletten, bloeddrukverlagers, antistollingsmedicijnen en soms ook ß-blockers.

Prognose

Uiteindelijk sterven katten aan de gevolgen van HCM.

Video HCM (https://www.youtube.com/watch?v=pp5R84PFBww&feature=youtu.be)